Millî Savunma Bakanlığı 1944 yılında Çanakkale Şehitleri anısına abide yapılması için bir proje müsabakası tertip etmiştir. Yarışma sonucunda Doğan Erginbaş ve İsmail Utkular tarafından çizilen proje birinci seçilmiştir.
Dönemin mali imkansızlıkları nedeniyle abidenin yapımına başlanamamış olup, ancak 1952 yılında inşa edilmesi için karar alınabilmiştir. İnşaat için gerekli olan para yardım kampanyası ile halktan toplanacaktı. Ordu birliklerindeki askerler, memurlar, işçiler, üniversite öğrencileri, sanatçılar ve ticaret erbabı açılan yardım kampanyasına destek oldular.
ÇANAKKALE ŞEHİTLER ABİDESİ KUPASI
Yardım kampanyası kapsamında Çanakkale’deki tüm şehitlerimizi anmak için inşa edilecek olan Şehitler Abidesi için Birinci Ordu temsil bürosu vasıtasıyla Fenerbahçe, Galatasaray, Beşiktaş ve Vefa Kulüplerine de müracaat edilmiştir. 17 Şubat 1953’te Fenerbahçe’den Umumî Katip Rüştü Dağlaroğlu, Galatasaray’dan Umumî Katip Alp Kunt, Beşiktaş’tan Umumî Kaptan Sadri Usuğlu, Vefa’dan Umumî Kaptan Remzi Tatari ve federasyon temsilcileri Orduevi’nde toplanmışlardır. Bu toplantıda Şehitler Abidesi’nin tamamlanmasına destek olmak için yapılacak turnuvanın usulleri belirlenmiştir. Buna göre;
- Karşılaşmalar bir devreli lig usulü yapılacak,
- Her kulüp ancak 1 lisanssız futbolcu oynatabilecek,
- Kaleci hariç 2 oyuncu değiştirilebilecek,
- Gol averajı usulü tatbik edilmeyecek,
- Şampiyon çıkacak olan takıma ödül olarak, “Çanakkale Şehitler Abidesi Kupası” verilecekti.
Maçlar 22 Mart 1953’te başlamış ve oldukça büyük ilgi görmüştür. Maçlardan gelen gelirle abideye 100.000, katılan dört kulübe ise 40’ar bin lira gelir sağlanmıştır. Yapılan maçlar sonrası son maça Fenerbahçe ve Beşiktaş kalmıştır. Fenerbahçe; “Süleyman, Nedim, Müzdat, M. Ali, Basri, Akgün, Fikret, Fahir, Feridun, Burhan Niyazi” kadrosuyla çıkarken; Beşiktaş; “Bülent, Vedii, Faruk, Eşref, Ali İhsan, Nusret, Metin, Halil, Kâmil, Şevket ve Coşkun” ile çıkmıştır. Fenerbahçe Beşiktaş’ı 3-0 yenmiş ve kupayı kazanmıştır. Doktor Tarık Özerengin idaresindeki maçın gollerini Niyazi, Feridun ve Burhan atmış ve bilhassa Fenerbahçe’nin 78. Dakikadaki 3’ncü golünden sonra çıkardığı güzel oyun hayranlıkla seyredilmiştir. 21.510 seyirci ile oynanan maçta 42.032 lira hasılat elde edilmiştir.
Maçtan sonra maddi değeri 5000 lira olan 25 kilo ağırlığındaki kıymetli Abide Kupası; Ordu Müfettişi İsmail Hakkı Tunaboylu tarafından Fenerbahçe takımına sürekli tezahürat eşliğinde verilmiştir. Fenerbahçe, Mithatpaşa Stadı’nda bu kupayla şeref turu yapmıştır.
Anılan kupa halen Fenerbahçe Müzesinde sergilenmekte olup Çanakkale Savaşları Araştırma Merkezi ve Anadolu Hamidiye Tabyası’nda, düzenlenecek protokol tarihinden itibaren 4 (dört) ay süre ile sergilenmesi için 23.03.2023 günü Fenerbahçe Müzesinden teslim alınarak Çanakkale Savaşları Araştırma Merkezine getirilecektir.
